Yeni bir çalışma, beynin depresyon tedavisi boyunca nasıl değiştiğini haritalıyor.
Araştırmacılar, depresyon için bir tedavi olan tekrarlayan transkraniyal manyetik stimülasyon (rTMS) sırasında beyinde neler olduğunu ilk kez gösterdiler. 18 Mayıs 2022’de bulgular American Journal of Psychiatry’de yayınlandı.
İlaçlar gibi diğer stratejiler, bir hastaya depresyonu konusunda yardımcı olmadığında, rTMS genellikle tedavi olarak kullanılır. Antidepresanların, ciddi depresyonu olanların yaklaşık %40’ında etkisiz olduğu düşünülmektedir.
Bir rTMS seansı sırasında hastanın kafa derisine elektromanyetik bobinli bir cihaz bastırılır. Daha sonra cihaz tarafından, dorsolateral prefrontal korteksteki sinir hücrelerini uyaran ağrısız bir manyetik nabız verilir, bu da beynin duygudurum düzenlemesiyle ilgili bir bölümüdür.
rTMS’nin etkili olduğu gösterilmiş olmasına rağmen, beyin üzerindeki etkilerinin ardındaki mekanizmalar hala tam olarak anlaşılamamıştır.
İngiliz Üniversitesi’nde yardımcı Doçent olan Dr. Fidel Vila-Rodriguez, “Bu araştırmalara ilk başladığımızda sorduğumuz sorular çok basitti: Hastalara rTMS tedavisi verildiğinde beyne ne olduğunu bilmek istiyorduk” diyor. Columbia’nın psikiyatri bölümü ve Djavad Mowafaghian Beyin Sağlığı Merkezi’nde (DMCBH) araştırmacı.
Bu soruyu yanıtlamak için Dr. Vila-Rodriguez ve ekibi, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) tarayıcısının içindeyken hastalara bir tur rTMS verdi. MRI beyin aktivitesini ölçebildiğinden, araştırmacılar beyinde ne gibi değişikliklerin olduğunu gerçek zamanlı olarak görebildiler.
Ekip, dorsolateral prefrontal korteksi uyararak beynin diğer bazı bölgelerinin de aktive olduğunu buldu. Diğer bölgeler, duygusal tepkileri yönetmekten hafıza ve motor kontrolüne kadar birçok işlevlerde yer alır.
Katılımcılar daha sonra dört hafta daha rTMS tedavisine tabi tutuldu ve ekip, aktive bölgelerin tedavileri sona erdiğinde daha az depresyon semptomu olan hastalarla ilişkili olup olmadığını değerlendirdi.
Dr. Vila-Rodriguez, “Eşzamanlı rTMS-fMRI sırasında aktive olan beyin bölgelerinin iyi sonuçlarla önemli ölçüde ilişkili olduğunu bulduk” diyor.
Dr. Villa Rodriguez, rTMS’nin beynin farklı alanlarını nasıl uyardığını gösteren bu yeni haritayla, bulguların bir hastanın rTMS tedavilerine ne kadar iyi yanıt verdiğini belirlemek için kullanılabileceğini umuyor.
“Bu prensibi göstererek ve rTMS tarafından aktive edilen beynin bölgelerini tanımlayarak, artık bu kalıbın bir biyobelirteç olarak kullanılıp kullanılamayacağını anlamaya çalışabiliriz” diyor.
Dr. Vila-Rodriguez şimdi rTMS’nin bir dizi nöropsikiyatrik bozukluğu tedavi etmek için nasıl kullanılabileceğini araştırıyor. Djavad Mowafaghian Beyin Sağlığı Alzheimer Hastalığı Araştırma Yarışması Merkezi aracılığıyla, Alzheimer hastalığının erken belirtilerini gösteren hastalarda hafızayı güçlendirmenin bir yolu olarak rTMS’ye bakmak için fon aldı. Ayrıca, rTMS beyin aktivasyon paternlerinin kalp hızındaki değişikliklerle tespit edilip edilemeyeceğini araştırmak için Kanada Sağlık Araştırma Enstitülerinden (CIHR) bir hibe aldı.
Dr. Vila-Rodriguez, bu tür araştırmaların ülke genelinde rTMS tedavilerinin daha yaygın olarak benimsenmesini ve erişilebilirliğini umarız teşvik edeceğini söyledi. 20 yıl önce Health Canada tarafından onaylanmış olmasına rağmen, rTMS hala yaygın olarak mevcut değildir. Britanya Kolumbiyası’nda rTMS sunan bazı özel klinikler vardır, ancak il sağlık planı kapsamında değildir.
