Ahlak ve Etik kurallar
Etik- Yunancadan gelen bir kelime ve anlamı “ karakter” demektir.
Etik görgü kuralları doğuştan gelen bir mefhumdur. İstisnayı hallerde sonradan kazanılan bir değer
zinciri içeresine giriyor..
Etik ve ahlak farklı fakat birbirine bağlı ilkelerdir.
Peki etiği neden bilmeliyiz?
Ahlak ve bizleri aileden terbiyemizi oluşturup, okulda ise eğitimle oluşturan etik davranışlarımıza
başlamadan önce ön sözü Eflatun Nuriye bırakacağım: ”Bir trenin penceresinden gözüm güzel bir kıza
takılmıştı. Tren hareket eder etmez onu daha fazla göre bilmek için geriye yürüyor, tren camından
onu seyrediyordum ta ki bir aynaya rasgelip kendimi görene kadar. “
Buradan hep iki turlu sonuç çıktı birisi önce kendimizin farkında olmalı ve gittiğimiz yolların geride
bıraktıklarıyla. Çünkü hayat yolda olmaktır. Boşuna mı demiş büyüklerimiz : “Hayat bir zaman, yol ve
yoldaştan arasında kalan süreçtir. Geride kalanlar ek ve eklemeler.”
Sıra ise bize geldi şimdilerde… Gecelim esas makama…
Bu gün kişisel gelişimde, aklı terbiyelendirme’nin 25 kuralı ve s gibi bir süre zamansız zaman
yolculuğunun içeresinde gençlerimiz.
Peki geçmişte bu günde ve gelecek de değişmeyen ve her mevsim modası geçmeyen şey nedir?
Medeniyet ahlak , etika. Peki etika, ahlak hayatımızdaki önemi nedir?
İnsan geçmişten bu güne muallimlik vazifesini bilen bir dünyalıdır. Homo paciens nasıl demiş ıstırap
insanı “acıyı bal eyleyen” inşadır demiş. Evet o zaman asıl görevimiz asıl ve asil insanı insan olmak.
ETİKA
Alman filozofu Immanuel Kant tarafından gelısdırılen deontolojik bir etik kural teorisi. Bu teori ki,
inşasının merkezinde, çıkarları ne olursa olsun tüm insanlar için kategorik buyruk vardır. Buyrukların
çeşitli bölümleri vardır. Fakat ben insanı bizleri ilgilendiren ınsanlık ve onların etik kurallarını ana
hedef aldım. Ve şöyle devam eder. Mesleki durumun hayattaki vizyonun misyonun ne olursa olsun
kendini ve kurallarını bir kraliyet için kural genelgesi hazırlıyormuşsun gibi yap.
Hangi şartlar olursa olsun, çünkü konuşmanın, diyalog kurmanın şartları olmaz, doğruyu söyleme
kusursuz bir görev ola bilir, yalan söylemek iyi sonuçlar doğura bilse dahi yalan söylemeliyiz.
Sadece Alman filozofundan değil , biz Türk dünyasında baktığınızda ve tarhı filozoflarının nadide
yazarlarını okuduğunuzda da bunlara rastlıyoruz. Adaplı olmak , susmak, konuşmak bunların bir
mücevher kadar değerli olduğu bizlere söyleyişlerinin defalarca şahidi olduk.
21 yüzyıllarda ise gençlerimiz görevi üstlenip adap etik ve nezaket okullarına gitmeleri söz konusu. .
(Her kes farklı görüşlere dayana bilir sıradaki cümlede) . Okul bizi öğretir eğitimlendirmez. Aile
medeniyeti ise bizi eğitimlendirir. Bu yüzdendir ki etik ahlakı değer doğuştan gelen bir özelliktir.
bizi topluma hazırlayan ilk tahsikhanedir. Yeme, içme, konuşma, söz hakkı alma, susma, sofra
medeniyeti, misafirlik kuralları, kendimizi yetiştirme ve geliştirme bu günkü gibi her hangi kişisel
gelişim mi kitap okumakla olmuyor. Ki dede ve ninelerimiz hep rivayet eder. Asla kaynağı bu kitapdir
demez. Çünkü medeniyeti, kitabı oluşturan da bizleriz. O yüzden ne kadar saygılı, değerli ve
bilmediğimiz yerde susmayı beceriyorsanız o kadar asıl, etik bir insansınız.
Etik olmanın asık kuralı adıl olmak, düşünceli olmak kibar olmak, aileye ve insanlara önem vermekten
geçer…
Çok sevdiğim yazarlardan olan Mehmet Akif Ersoy ‘un çok güzel bir cümlesi var, gerçekten günümüz
bizleri ifade eden :
“Bu kadar kahvehaneler, kıraathaneler var ne kadar üzücü. Kimse bos vaktini değerlendirmek için
çabalamıyor. Kimse kendisini kurtarmak, insanlığı kurtarmak için çabalamıyor”. Bu cümlelere
kahvehanedeki günlük geçen gereksiz sohbet ve muhabbetlerden yola çıkarak yazmıştır.
İnsan hayatı boyu etik ve ahlak kurallarının olmaması, dört teker üstünde yol alan bir otomobilin
tekerliklerinden birisinin olmaması demek.
