Sosyal Psikoloji Kuramları Açısından İnsan Davranışları :
Sosyal psikoloji teorilerinin genellikle insan doğası hakkında bazı varsayımları vardır. Bu varsayımlar çok net olmayabilir ve bazen bunları belirlemek için çıkarımlara ihtiyaç duyulabilir, ancak varsayımlar her zaman vardır. Örneğin, teori insanların biyolojik veya sosyal yönlerine mi odaklanıyor? Biyolojik-sosyal dengeyi nasıl kurar? İnsanların doğuştan gelen bazı eğilimleri, motivasyonları ve düşünme biçimleri olduğunu mu varsayıyor (varsa bunlar nedir?), yoksa tüm bu özelliklerin öğrenmenin sonucu olduğunu mu varsayıyor? (Felsefeden miras kalan doğa-çevre ikiliği), insanoğlu temelde iyi mi yoksa kötü mü? (Dini inançların kalıtımı) İnsanlar temelde rasyonel midir yoksa duyguların egemenliğinde midir? İnsanlar temelde kendi çıkarları ve zevkleri için mi yaşıyorlar yoksa diğer insanların iyiliğini mi umursuyorlar? İnsanların temel motivasyonu nedir? Aralarında önemli bir düzen var mı?
–
İnsanın bilinçli tarafı mı yoksa bilinçsiz tarafı mı baskın? Belirli kişilik tipleri var mı? (Öyleyse, nelerdir?) Davranışı belirlemede karakter mi yoksa bağlam mı daha önemlidir? Her teori burada sayılan insan doğası ile ilgili tüm konularda fikir beyan edemez, ancak genellikle bir veya daha fazla konuda fikir verir. Kuramın insan doğasına ilişkin varsayımlarını, ele aldığı sorunları ve temel kavramlarını belirler. Örneğin Freud, insanın irrasyonel olduğunu varsayarak ve bu nedenle insanın içsel çatışmalarıyla uğraştığını varsayarak, insanın biyolojik yönlerini ve bilinçsizliğini vurgulamıştır. Freud’un teorisinin temel kavramları bilinçaltı süreci ve bilinç düzeyi ile ilgilidir.Öte yandan Hyde, insanların temelde amatör bilim adamları olduğunu varsayar; motivasyonu anlamayı, kendi geleceğini kontrol etmeyi ve insanların diğer insanların eylemlerinin nedenlerini anlamalarını araştırmayı vurgular.
–
Sosyal psikoloji, psikolojinin tüm alanlarındaki en geniş kavram ve araştırma alanlarından biridir. Birçok kavram, insana özgü duygu ve düşünce biçimlerinden ve hatta fizyolojik tepkilerden, toplumun genel özelliklerine (sosyal gelişme düzeyi ve toplumdaki durumu gibi) kadar dardır. Bireycilik-kolektivizm boyutu), sosyal psikoloji teorisinin temel kavramını oluşturur. Bir dereceye kadar, sosyal psikoloji teorisi insanları bazen mikroskopla, bazen çıplak gözle, bazen de dürbünle gözlemler. Elbette, baktığınız şey, ne göreceğinizi belirler.
Sosyal psikoloji teorilerinde farklı genelleme düzeylerine sahip bazı kavramları örneklersek, bilişsel uyumsuzluk, başarı motivasyonu, fizyolojik uyarılma ve yardım gibi kavramlar insanların bilişsel veya motivasyonel durumu veya davranışları ile ilgilidir; otoriterlik ve iç ve dış kontrol noktaları insanları belirler. Davranışsal eğilimlerin özellikleri. Sosyal psikoloji teorileri ayrıca bağımlılık, çatışma, işbirliği ve güç dengesi gibi kişilerarası ilişkileri tanımlayan kavramları da içerir. Bağımlılık kavramının özü, en az iki kişi arasındaki ilişkidir, çünkü bir kişi diğerine bağlıdır veya iki kişi birbirine bağlıdır. Sosyal psikoloji teorileri zaman zaman grup düzeyindeki kavramları da içerir; örneğin ağ, grup yapısı, üretkenlik, grup normları, grup türü (iş veya arkadaşlık).Sosyal psikoloji farklı büyüklükteki gruplarla ilgilenebildiğinden, gruplar bazen tek bir ülke veya bölge olarak kabul edilebilir.
Bu durumda gelişmişlik düzeyi, hakim din gibi kavramlar da kullanılabilir. İklim, fiziksel ve sosyal çevre (mahalle, aile ortamı, ilişki ağı), zaman dilimi, ilişki aşaması (örneğin, yeni evliler, ergen çocuklu çiftler, üniversite yılları, 68 kuşak) gibi çevre ile ilgili kavramlar da sosyal psikoloji öğrenme teorisinin kapsamı içine dahil edilebilir. Çünkü insanların hatırlayacağı gibi sosyal psikoloji insan ve toplum arasındaki ilişkiyi inceler. Toplum fiziksel çevrede ve zamanda var olur. Kuramın insan-toplum ilişkisine nasıl baktığı da kuramın temel kavramlarını etkileyecektir. Genel olarak kullandıkları kavramlar teorik görüşlerin genelleme düzeyi ile uyumludur.
