Üniversite, belirli çalışma alanlarında profesyonelleri eğitmeyi amaçlayan yükseköğretim kurumlarının her birinin aldığı isimdir.
Üniversiteye Alma Mater denir , çünkü doğasında bilgi üretmek ve ürettiği bilgi aracılığıyla insanı dönüştürmek doğasındadır.
Terim, Latince ifade universitas magistrorum et scholarium’dan gelmektedir . Universitas’ın ‘evrensel’ ve ‘bir’ anlamına geldiği doğrudur. Bu nedenle, ifade ‘akademisyenler ve öğrenciler topluluğu’ anlamına gelir. Bu, üniversitenin oluşturulmuş sendikalar etrafında örgütlendiği anlamına gelir.
Bir üniversite fakültelerden oluşur ve bunlar da okullardan oluşur. Fakültelerin geniş alanları temsil etmesi durumunda, okullar bu alanlara uyan farklı uzmanlık alanlarını temsil eder.
Başka bir deyişle, bir üniversite bireyleri araştırma konusunda eğiten ve problem çözmelerine olanak sağlayan akademik bir kurumdur. Bu kurum, diploma alarak mezunlarının mesleki seviyesini belgelendirmek için yeterli yetkiye ve tanıma sahiptir.
Üniversitelerin faaliyet gösterdiği merkezlere kampüs denir.
Üniversitelerin kökeni Orta Çağ’da, dinle yakından ilişkili oldukları zamanlardır.
Gerçekten de, ilk üniversiteler onikinci ve on üçüncü yüzyıllar arasında ortaya çıkan katedral veya manastır okullarıydı. Ancak, yüzyıllar önce benzer kurumlar vardı.
Eskiden üniversite büyük fakültelere (ilahiyat, hukuk ve tıp) ve küçük fakültelere (sanat ve felsefe) sahipti.
Üniversite ve toplum laikleştikçe, olasılıkları ve etki alanları da genişledi.
Üniversiteler aşağıdakilerle karakterize edilmiştir:
Meslektaşlık : Kurumsal bir hisleri vardır, yani bir kolej, öğretmenleri, öğrencileri ve mezunları arasında bir birlik oluştururlar. Evrensellik : akımların, kökenlerin, dillerin vb. Evrenselliğine açıktırlar. Bilimsel doğa : Bilimsel bilgiyi tüm disiplinlerde teşvik ederler, bu yüzden bilgiye açıktır. Özerklik : bilgi vererek özerkliklerini savunmak için savaşırlar. Bu ilke, en azından teoride, araştırma çalışmasını siyasi sansür gibi akademik olmayan baskılardan korumayı amaçlamaktadır. Üniversitelerin karar organları ; rektör, yönetim kurulu ve senatodur.
Devlet üniversitelerinde rektör, profesör akademik unvanına sahip kişiler arasından üniversite öğretim üyeleri tarafından seçilecek adaylar arasından Cumhurbaşkanınca atanır.Rektörün görev süresi 4 yıldır. Süresi sona erenler aynı yöntemle yeniden atanabilirler. Ancak iki dönemden fazla rektörlük yapılamaz.Rektör, üniversite tüzel kişiliğini temsil eder. Rektör adayı seçimleri gizli oyla yapılır. Oy veren her öğretim üyesi oy pusulasına yalnız bir isim yazabilir.Rektör, çalışmalarında kendisine yardım etmek üzere, üniversitenin aylıklı profesörleri arasından en çok üç kişiyi rektör yardımcısı olarak seçer. Rektör, rektör yardımcıları ve üniversitelerin akademik birimlerinin ( fakülte,yüksekokul ) başındaki kişiler ( dekan,müdür ) üniversite yönetim kurulu üyeleridir. Rektör, üniversite içindeki idari faaliyetlerini üniversite yönetim kurulu ile birlikte ortak karar alarak yapar…
3 Rektör Görev, yetki ve sorumlulukları
Üniversite kurullarına başkanlık etmek, yükseköğretim üst kuruluşlarının kararlarını uygulamak, üniversite kurullarının önerilerini inceleyerek karara bağlamak ve üniversiteye bağlı kuruluşlar arasında düzenli çalışmayı sağlamak,Her eğitim – öğretim yılı sonunda ve gerektiğinde üniversitenin eğitim öğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetleri hakkında Üniversitelerarası Kurula bilgi vermek,Üniversitenin yatırım programlarını, bütçesini ve kadro ihtiyaçlarını, bağlı birimlerinin ve üniversite yönetim kurulu ile senatonun görüş ve önerilerini aldıktan sonra hazırlamak ve Yükseköğretim Kuruluna sunmak,
4 Rektör Görev, yetki ve sorumlulukları
Gerekli gördüğü hallerde üniversiteyi oluşturan kuruluş ve birimlerde görevli öğretim elemanlarının ve diğer personelin görev yerlerini değiştirmek veya bunlara yeni görevler vermek,Üniversitenin birimleri ve her düzeydeki personeli üzerinde genel gözetim ve denetim görevini yapmak,Öğrencilere gerekli sosyal hizmetlerin sağlanmasında, gerektiği zaman güvenlik önlemlerinin alınmasında, eğitim – öğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetlerinin devlet kalkınma plan, ilke ve hedefleri doğrultusunda planlanıp yürütülmesinde, bilimsel ve idari gözetim ve denetimin yapılmasında ve bu görevlerin alt birimlere aktarılmasında, takip ve kontrol edilmesinde ve sonuçlarının alınmasında birinci derecede yetkili ve sorumludur.
5 Senato, rektörün başkanlığında, rektör yardımcıları, dekanlar ve her fakülteden fakülte kurullarınca üç yıl için seçilecek birer öğretim üyesi ile rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokul müdürlerinden teşekkül eder.Senato, her eğitim – öğretim yılı başında ve sonunda olmak üzere yılda en az iki defa toplanır.Rektör gerekli gördüğü hallerde senatoyu toplantıya çağırır.
6 Senato Görevleri:Üniversitenin eğitim – öğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetlerinin esasları hakkında karar almak,Üniversitenin bütününü ilgilendiren kanun ve yönetmelik taslaklarını hazırlamak veya görüş bildirmek,Rektörün onayından sonra Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girecek olan üniversite veya üniversitenin birimleri ile ilgili yönetmelikleri hazırlamak,Üniversitenin yıllık eğitim – öğretim programını ve takvimini inceleyerek karara bağlamak,Fakülte kurulları ile rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokul kurullarının kararlarına yapılacak itirazları inceleyerek karara bağlamak,
7 YüksekokullarYüksekokul müdürü, üç yıl için rektör tarafından atanır. Süresi biten müdür tekrar atanabilir.Müdürün okulda görevli aylıklı öğretim elemanları arasından üç yıl için atayacağı en çok iki yardımcısı bulunur.Yüksek okul kurulu, müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları ve okulu oluşturan bölüm başkanlarından oluşur.Yüksekokul yönetim kurulu; müdürün başkanlığında, müdür yardımcıları ile müdürce gösterilecek altı aday arasından yüksekokul kurulu tarafından üç yıl için seçilecek üç öğretim üyesinden oluşur.
8 Yüksekokul müdürü Görevleri
Yüksekokul kurullarına başkanlık etmek, Yüksekokul kurullarının kararlarını uygulamak ve Yüksekokul birimleri arasında düzenli çalışmayı sağlamak,Her öğretim yılı sonunda ve istendiğinde yüksekokulun genel durumu ve işleyişi hakkında rektöre rapor vermek,Yüksekokulun ödenek ve kadro ihtiyaçlarını gerekçesi ile birlikte rektörlüğe bildirmek
9 Yüksekokul müdürü Görevleri
Yüksekokulun birimleri ve her düzeydeki personeli üzerinde genel gözetim ve denetim görevini yapmak,Gerektiği zaman güvenlik önlemlerinin alınmasında, öğrencilere gerekli sosyal hizmetlerin sağlanmasında, eğitim – öğretim, bilimsel araştırma ve yayını faaliyetlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesinde, bütün faaliyetlerin gözetim ve denetiminin yapılmasında, takip ve kontrol edilmesinde ve sonuçlarının alınmasında rektöre karşı birinci derecede sorumludur
10 Bölüm Başkanı Bölüm, bölüm başkanı tarafından yönetilir.
Yüksekokullarda müdürün önerisi üzerine rektörce üç yıl için atanır. Süresi biten başkan tekrar atanabilir.Bölüm başkanı, bölümün her düzeyde eğitim – öğretim ve araştırmalarından ve bölüme ait her türlü faaliyetin düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesinden sorumludur.
11 Eğitim-Öğretim Kademeleri
Ön Lisans: Ortaöğretim yeterliliklerine dayalı, en az iki yıllık bir programı kapsayan nitelikli insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan veya lisans öğretiminin ilk kademesini teşkil eden bir yükseköğretimdir.Lisans: Ortaöğretime dayalı, en az 4 yıllık bir programı kapsayan bir yükseköğretimdir.
12 Eğitim-Öğretim Kademeleri
Lisans Üstü: Yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık ve sanatta yeterlik eğitimini kapsar ve aşağıdaki kademelere ayrılır.(1) Yüksek Lisans (master): Bir lisans öğretimine dayalı, eğitim – öğretim ve araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlayan bir yükseköğretimdir.(2) Doktora: Lisansa dayalı en az altı veya yüksek lisans veya eczacılık veya fen fakültesi mezunlarınca Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre bir laboratuvar dalında kazanılan uzmanlığa dayalı en az dört yarı yıllık programı kapsayan ve orijinal bir araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlayan bir yükseköğretimdir.
KAYNAK: https://tr.encyclopedia-titanica.com/significado-de-universidad
